Oktay Altan: HTML GİRİŞ

HTML'YE GİRİŞ

Merhaba arkadaşlar HTML’ye giriş konusunu inceleyeceğiz. Öncelikle HTML nedir diye başlıyabiliriz.

HTML, HyperText Markup Language, günümüzde İnternet üzerinde veri paylaşımı için kullanılan en yaygın metin tabanlı dildir. İnternet üzerindeki tüm sayfaların kaynağı HTML'dir. Tarayıcı olmadan HTML kodları birşey ifade etmez.

HTML dokümanları herhangi bir yazı editörü ile düzenlenip *.htm, *.HTML, *.sHTML gibi uzantılarla kaydedilir. Bunun için notepad, pico, wordpad vs gibi editörler yeterlidir. Bunların yanında Frontpage, Dreamweaver, Homesite gibi bu iş için hazırlanmış ve kodlamayı kolaylaştıran programlar da vardır.

Her HTML dokümanı <HTML> ile başlar ve </HTML> ile biter. <> şeklinde görülen komutlara etiket (tag) adı verilir. Bir HTML dokümanı iki ana kısımdan oluşmaktadır:<head> . . . </head> etiketi arasında yer alan Başlık bölümü; <body> . . . </body> etiketleri arasında yer alan Gövde Bölümü. Başlık bölümü içine <title>. . . </title> etiketi konulur. title, tarayıcımızın en üstünde gözükür ve oluşturulan sayfanın başlığıdır.

ÖRNEK

Eğer hazırlanan sayfa Türkçe içerikli ise Türkçe karakterlerin (ç, ğ, ı, , ş, ö, ü) düzgün görünmesi için Başlık kısmı içerisine aşağıdaki meta etiketi eklenir. <meta http-equiv="Content-Type" content="text/HTML; charset=iso-8859-9">

HTML nin genel tag’larını incelemek istersek;

<HTML> Bir WEB sayfasında bulunan ilk etikettir. Bu etiket tarayıcıya HTML belgesinin başladığı ve bittiği yeri bildirir. Bütün HTML kodları bu etiketin içinde yer almalıdır. Bu etiketin hiçbir parametresi yoktur. <HEAD> HTML belgesinin ilk bölümüdür. WEB sayfası ile ilgili temel özellikler, sayfa başlığı, yazı karakterler kümesi, link özellikleri burada tanımlanır. Head etiketinin yorum aralığında <meta> etiketi yer alır. Bu etiket siteyi tarayıcıya ve arama motorlarına tanıtır. Meta etiketini daha sonra ayrıntılı bir şekilde anlatacağım.

<TİTLE> Head bölümü içine yazılan title bölümüne sayfanın başlığı yazılır, tarayıcının sol üst bölümünde bulunan başlık çubuğunda görüntülenir.

<BODY> HTML belgesinin bütün içeriği burada yer alır. Buraya metinler, resimler, listeler vb. her türlü HTML nesnesi yerleştirilebilir.

title etiketi ile başlığı belirttikten sonra Başlık bölümü kapatılır ve ana kısım olan Gövde' ye geçilir. Sayfamızda görüntülemek istediğimiz bütün bilgileri Gövde kısmına koyarız.

Herhangi bir web sayfasının HTML kodunu görmek istediğimiz zaman, farenin sağ tuşuna tıklayıp view source/kaynağı görüntüle seçeneğini seçeriz.

Bir etiketin nasıl davranması gerektiği hakkında bilgi içeren etiketin içindeki metne Değişken denir. Aşağıdaki örnekte body etiketinin içindeki bgcolor ifadesi değişkendir ve arkaplan rengini belirler. Çoğu etiket isteğe bağlı olarak ya da gerektiği için bağımsız değişkenleri kabul eder.

Çift taraflı etiketler içiçe geçebilirler ama dikkat edilmesi gereken nokta en son açılan etiketin en önce kapatılmasıdır. Aşağıda yanlış ve doğru uyguluma örneği verilmiştir.

<b><i>Bu bir yanlış örnektir. </b></i>
<b><i>Doğrusu budur. </i></b>

<br> ve <hr> gibi tek taraflı etiketler , <br /> ve <hr /> şeklinde yazılmalıdır.

BASİT HTML ETİKETLERİ

Başlıklar:

6 çeşit başlık vardır:<h1>, <h2>, . . . <h6>. Bunlardan en büyüğü <h1>, en küçüğü ise <h6>'dır.

HTML etiketi	Etiketin Web Sayfasındaki görüntüsü
<h1>H1 ile yapılan başlık</h1> <h2>H2 ile yapılan başlık</h2> <h3>H3 ile yapılan başlık</h3> <h4>H4 ile yapılan başlık</h4> <h5>H5 ile yapılan başlık</h5> <h6>H6 ile yapılan başlık</h6>	H1 ile yapılan başlık H2 ile yapılan başlık H3 ile yapılan başlık H4 ile yapılan başlık H5 ile yapılan başlık H6 ile yapılan başlık

Paragraflar, Satır boşlukları ve Yatay Çizgiler:

Paragraflar <p> etiketiyle oluşturulur. Paragraf metni <p> ile </p> arasında yer alır. Örneğin:

<p>Bu bir paragraftır. </p>

Paragraf başlatmadan bir satır boşluğu yaratmak için <br/> etiketi kullanılır. Örneğin:

<p>Paragrafın ilk satırı. <br />Paragrafın ikinci satırı. </p>

Sayfaya (aşağıdaki gibi) yatay çizgi eklemek için <hr> etiketini kullanırız.

HTML etiketi	Etiketin Web Sayfasındaki görüntüsü
<p>Birinci paragraf</p> <p>İkinci paragraf </p> <p>Üçüncü paragraf <br />Alt satır </p> <hr />	Birinci paragraf Ikinci paragraf Üçüncü paragraf Alt Satır

METİNLER

Color yazı karakterinin rengini, face yazi tipini (arial, verdana, tahoma gibi), size da boyutunu belirler. Size değişkeninde kullanılan rakam 1'den 7'ye kadardır.

<font> etiketi HTML 4. 0 'da desteklenmemektedir ama yine de taracıyıcılar <font> etiketi ile yapılmış biçimlendirmeyi destekler. Hala pek çok web sayfasında <font> etiketi kullanılmaktadır. Başlangıç seviyesi için <font> etiketi kullanmak yeterliyken ilerki seviyeler için stilleri kullanmanız tavsiye edilir.

Font etiketi ile birlikte aşağıdaki tabloda verilen etiketleri kullanarak sayfanızdaki metinleri biçimlendirebilirsiniz.

Etiket	Açıklama	Uygulama
<b>. . </b>	Kalın biçimlendirme	Metin
<i>. . </i>	İtalik biçimlendirme	Metin
<u>. . </u>	Altı çizgili biçimlendirme	Metin
<sup>. . </sup>	Üst simge	X²
<sub>. . </sub>	Alt simge	H₂
<code>. . </code>	Bilgisayar kodu biçimi	Metin
<blockquote>. . </blockquote>	Alinti biçimi	Metin

Not: Metin biçimlerken başladığınız etiketi kapatmayı unutmayın.

Renkler :

HTML dokümanlarında renkler ya İngilizce isimleriyle, ya da 16'lık sayı düzenindeki "hexadecimal" değerleriyle belirtilir.

En sık kullanılan ve hemen hemen bütün tarayıcıların desteklediği 16 renk aşağıdakilerdir:

Renk	Renk adi:	Renk	Renk adi:
	aqua		black
	blue		fuchsia
	gray		green
	lime		maroon
	navy		olive
	purple		red
	silver		teal
	white		yellow

Örnek :

Bu örnekte sayfanın arkaplan rengi yeşil olur.

<body bgcolor="#008000"> aynı sonucu verir.

Örnek :

<font color="#4B0082"> Font rengi "indigo" oldu. </font> Etiketi kapattığımız için tekrar normale döndü.

LİNKLER:

Linkler <a>. . . </a> etiketi içinde, href="" komutuyla belirtilir.

Örnek:

<a href="http://oktayaltan.blogspot.com.tr/">Oktay ALTAN </a

Oktay ALTAN

Bu örnekte bir de target değişkeni verilmiştir. Adresi verilen web sayfasının başka bir pencerede açılmasını isterseniz target="_blank" komutunu eklemeniz gerekir. Aynı pencerede açılmasını isterseniz ilgili değişkeni target="_top" şeklinde yazabilirsiniz. Hiç bir şey yazılmazsa da sayfa aynı pencerede açılır.

title değişkenini kullanarak da fare linkin üzerine geldiğinde gözükecek link açıklamasını ekleyebilirsiniz. Aşağıdaki örnekte fareyle linkin üzerine gelip beklerseniz Oktay ALTAN ile HTML yazısını göreceksiniz.

<a href="oktayaltan.blogspot.com" target="_blank" title="Kişisel Sayfam için tıklayın" >Oktay ALTAN</a>

Oktay ALTAN

Eğer hazırladığınız dokümanlar arasında bir bağlantı kurmak istiyorsanıiz, <a> etiketini aşağıdaki gibi kullanmalısınız.

<a href="dosyaadi.HTML">Önceki sayfa</a>

Bir e-posta adresine link vermek istiyorsanız:

<a href="mailto:mail@mail.com.tr">E-posta atmak için tıklayın. </a>

E-posta atmak için tıklayın.

Bu linke tıklandığında bilgisayarda kurulu varsayılan e-posta okuma programı açılır ve gönderilecek adres bölümünde etiket içinde belirtilen adres yazar.

Aynı doküman içinde bağlantı kurmak istersek tutturucu noktaları (anchor points) kullanırız. Tutturucu HTML sayfasında bir yer işaretidir. İsmi ile bir bölgeyi belirler ve bu tutturucuya bir link verebilirsiniz. Bu sayfadaki her konu başlığına bir tutturucu belirlenmiştir. Sayfa başındaki listede herhangi bir başlığa tıkladığınızda sayfa içindeki ilgili konu başlığına gider. Örnek olarak Resim Ekleme bölümüne gitmek için buraya tıklayabilirsiniz. Tutturucuların kullanımı aşağıdaki gibidir.

Linkler başlığına aşağıdaki gibi bir tutturucu belirleriz.

<a name="link">Linkler</a>

Sayfanın herhangi bir bölümünde yukarıda belirlediğimiz tutturucuya aşağıdaki gibi link veririz

<a href="#link">Linklere git</a>

Sağ tarafta bulunan Başa Dön linkleri de bu şekilde hazırlanmıştır.

Başa Dön

RESİM EKLEME

Resim ekleme:

şeklinde olur. Dikkat etmemiz gereken kulanacağımız resmin dizin yapısıdır.

Bağımsız Değişkenler :

alt: Resme açıklama vermemizi sağlar. Fareyi resmin üstüne getirdiğimizde, alt değişkeninde yazılan açıklama ekranda çıkar. Eğer resim açılmazsa, onun yerine açıklama görünür.

src : Resim dosyasının kaynağını belirtir.

** Eğer web sayfasının arka planında bir imajın çıkması istenirse:

<body background="resim.jpg"> şeklinde yazılır.

Resimleri linke dönüştürmek için <a> etiketi ile <img> etiketini içiçe kullanırız.

Not: Resimlerin width ve height değişkenlerini belirtmeniz sayfanızın yüklenirken şeklinin bozulmasını önler.

Başa Dön

LİSTELER:

Üç çesit liste vardır:
i. Sıralı Liste(Ordered List):

Örnek:

HTML etiketi	Etiketin Web Sayfasındaki görüntüsü
<ol type="1">Çerezler: <li>Kavurga <li>Çekirdek <li>Mısır <li>Cips </ol> <ol type="a">Içkiler: <li>Bira <li>Votka <li>Şarap <li>Viski <li>Rakı </ol>	Çerezler: 1. Kavurga 2. Çekirdek 3. Mısır 4. Cips Içkiler: a. Bira b. Votka c. Şarap d. Viski e. Rakı

Örnekte görüldüğü gibi type değişkeni sıralı listenin türünü belirler. Type değişkeni için aşağıdaki değerlerden biri kullanılabilir:

type: {1, a, A, I, i}

Listeyi start değişkeni ile istediğimiz sayıdan baslatabiliriz:

Örnek:

HTML etiketi	Etiketin Web Sayfasındaki görüntüsü
<ol start="199">Çerezler: <li>Kavurga <li>Çekirdek <li>Mısır <li>Cips </ol>	Çerezler: 199. Kavurga 200. Çekirdek 201. Mısır 202. Cips

ii. Sırasız Liste(Unordered List):

Örnek:

HTML etiketi

Etiketin Web Sayfasındaki görüntüsü

<ul type="circle">Çerezler:
<li>Kavurga</li>
<li>Çekirdek</li>
<li>Mısır</li>
<li>Cips</li>
</ul>
<ul type="disc">Içkiler:
<li>Bira</li>
<li>Votka</li>
<li>Şarap</li>
<li>Viski</li>
<li>Rakı</li>
</ul>

Çerezler:

Kavurga
Çekirdek
Mısır
Cips

Içkiler:

Bira
Votka
Şarap
Viski
Rakı

Benzer şekilde burada da type değişkeni sırasız listenin işaretini belirler. Type değişkeni için aşağıdaki değerlerden biri kullanılabilir:

type:{square, disc, circle}

iii. Tanımlama Listeleri (Definition List):

Örnek:

HTML etiketi

Etiketin Web Sayfasındaki görüntüsü

<dl>
<dt>Karbonhidrat ve ben
<dd>En çok bol karbonhidratlı yemekleri severim, özellikle de makarna ve türevlerini. Lazanya favorimdir. Pizza ve mantıya da bayılırım. </dd></dt>
<dt>Sebze ve ben
<dd>Sebzeyle aram pek iyi değildir ama taze fasulye oldukça lezziz bir yiyecektir. Onun dışında dolma, sarma da güzeldir. </dd></dt>
<dt>Et ve ben
<dd>Et seven bir insanimdir. Her çesit kebabi afiyetle yerim. Kırmızı olsun, beyaz olsun, hemen hemen bütün etleri yerim. Balık seçerim ama. </dd></dt>
</dl>

Karbonhidrat ve ben

En çok bol karbonhidratlı yemekleri severim, özellikle de makarna ve türevlerini. Lazanya favorimdir. Pizza ve mantıya da bayılırım.

Sebze ve ben

Sebzeyle aram pek iyi değildir ama taze fasulye oldukça lezziz bir yiyecektir. Onun dışında dolma, sarma da güzeldir.

Et ve ben

Et seven bir insanımdır. Her çesit kebabı afiyetle yerim. Kırmızı olsun, beyaz olsun, hemen hemen bütün etleri yerim. Balık seçerim ama.

Başa Dön

TABLOLAR

Tablolar <table>. . . . </table> etiketleri arasında oluşturulur. <table> etiketinden sonra daima <tr> gelir. Her satır tanımlandığında <tr>, her hücre tanımlandığında da <td> etiketi kullanılır.

Örnek :

<table border="1">
<tr><td>1. hücre</td><td>2. hücre</td><td>3. hücre</td></tr>
<tr><td>4. hücre</td><td>5. hücre</td><td>6. hücre</td></tr>
</table>

1. hücre	2. hücre	3. hücre
4. hücre	5. hücre	6. hücre

Bağımsız Değişkenler:

border : Çerçevenin kalınlığını belirler. border="0" dersek tabloda çerçeve bulunmaz, bu miktarı arttırdıkça çerçevenin kalınlığı da artar.

cellpadding , cellspacing : Hücre elemanlarının sınırlara olan uzaklığı cellpadding, satır ve sütunların uzaklığı ise cellspacing değişkeni ile belirtilir.

bgcolor: <table bgcolor="red"> şeklinde kullanarak bütün tablo ya da <td bgcolor= "red"> şeklinde sadece tek bir hücre renklendirilir.

align : Hücredeki elemanın yatay konumunu belirler ve "right, left, center" opsiyonları ile kullanılır.

valign : Hücre elemanının düşey konumunu belirler ve opsiyonları "top, bottom, middle"dır.

colspan , rowspan : Aynı satırdaki hücreleri birleştirmek için colspan, aynı sütundaki hücreleri birleştirmek için de rowspan değişkeni kullanılır. Birleştirilen hücreye ait <td>. . </td> etiketi silinir.

Örnek :

<table border="1">
<tr><td>1. hücre</td><td>2. hücre</td><td>3. hücre</td></tr>
<tr><td rowspan="2">4. hücre</td><td colspan="2">5. hücre</td></tr>
<tr><td>6. hücre</td><td>7. hücre</td></tr>
</table>

1. hücre	2. hücre	3. hücre
4. hücre	5. hücre
4. hücre	6. hücre	7. hücre

FORMLAR

Formlar <form>. . . </form> etiketleri arasında oluşturulur. Form bilgilerini action değişkeninin içine yazdığınız dosyaya veri olarak gönderebilirsiniz. Formlar sayesinde anket ve geribildirim uygulamaları hazırlayabilirsiniz. Ayrıntılı bilgi için buraya tıklayın.

Örnek:

<form name="kimlik" action="gonder.php" method="get">
Isim/soyad : <input type="text" size="20" name="isim"><br>
Doğum yeri : <input type="text" size="20" name="dogumyer" ><br>
Doğum tarihi : <input type="text" size="10" name="dogumtarih" ><br>
Cinsiyet : <input type="radio" name="cins" value="erkek" > Erkek <input type="radio" name="cins" value="kiz"> Kiz<br>
Hobiler:<br>
<input type="checkbox" name="muzik" >Müzik dinlemek<br>
<input type="checkbox" name="manti" >Manti açmak<br>
<input type="checkbox" name="bungee" > Bungee Jumping<br>
<input type="checkbox" name="aikido">Aikido<br>
<input type="checkbox" name="halay">Halay çekmek<br>
<input type="checkbox" name="diger">Diğer :<br>
<textarea rows="4" cols="30" name="diger"></textarea><br>
Şifrenizi giriniz:<br>
<input type="Password" size="15"><br>
<input type="submit" value="GÖNDER"> <input type="reset" value="SIL">
</form>

action: Formun gönderileceği adresi belirtir.
method="get":Formdaki bilgiler başka bir dosyaya gönderilecekse kullanılır.
method="post":Formdaki bilgiler bir adrese postalanacaksa kullanılır.
type="text" : Tek satırlık bir metin alanı açar.
size="" :Bu metin alanının boyutunu belirler.
type="checkbox" : Çok seçenekli bir sorunun birden fazla yanıtını almamızı sağlar.
type="radio" : Tek seçenekli bir sorunun tek yanıtı alınır.
type="submit" : formu action'la belirtilen dosyaya yönlendiren bir buton yaratır.
type="reset" :Bu butona basınca form boş hale gelir
type="password" : Bir password alanı olusturur. Buraya girilen her karakter * şeklinde görünür.
<textarea rows="" cols=""> :type="text" gibi tek satırlı değil de çok satırlı bir metin alanı istiyorsak bu etiketi kullaniriz. cols metin alanının uzunluğunu, rows ise yüksekliğini pixel cinsinden verir.

Listeleme:

Select ve option etiketlerini kullanarak seçimlik liste (menü) oluşturabiliriz. Option etiketi ile belirtilen her bir değer listenin bir elamanını oluşturur ve fareyle seçilen bu elemanlardan biri select etiketinde belirtilen değişkenin değeri haline gelir.

Örnek:

<select name="otolar">
<option>Alfa Romeo</option>
<option>BMW</option>
<option>Peugeot</option>
<option>Renault</option>
<option>Seat</option>
<option>Lada</option>
</select>

Oktay Altan

Hakkımda

Sayfalar

HTML GİRİŞ

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder